Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Τρέξιμο και αδυνάτισμα



Ο σύγχρονος άνθρωπος του δυτικού κόσμου διακατέχεται από το μόνιμο άγχος του ελέγχου του σωματικού βάρους και πολύ περισσότερο της απώλεια των περιττών κιλών. Είναι αποδεκτό ότι η παχυσαρκία είναι ασθένεια του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης και της αδηφάγου βιομηχανίας τροφίμων, που αναζητούν το κέρδος χωρίς ηθικούς φραγμούς. Από την άλλη, οι έντονοι ρυθμοί ζωής και τα ανυπέρβλητα κοινωνικά αδιέξοδα, κάθε άλλο παρα ενθαρρύνουν την άσκηση και γενικότερα την αναζήτηση της ευεξίας.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια και με καθυστέρηση τριάντα ετών σε σχέση με το εξωτερικό, έχει αρχίσει να ανθεί το εγχώριο δρομικό κίνημα. Οι Έλληνες τρέχουν για ποικίλους λόγους: Για τη φωτογραφία στο instagram διότι είναι μόδα, είτε επειδή είναι μια οικονομική μορφή άσκησης, είτε διότι αυτό έκαναν με επιτυχία και «οι αρχαίοι ημών πρόγονοι», είτε διότι μπορούν να κερδίσουν στον λαϊκό αγώνα Άνω Βρύσης στην ηλικιακή κατηγορία 55-60… Το ισχυρότερο όμως κίνητρο αποτελούν οι παλιές φωτογραφίες που μας δείχνουν αρκετά πιο αδύνατους ή τα στενά ξεχασμένα ρούχα στην ντουλάπα, που καρτερούν μέρες δόξης, εφόσον δεν έχει περάσει κατά πολύ η μόδα τους! Κι επειδή έχω ζήσει την ευτυχία να ξεφορτώνομαι, σταδιακά, πάνω από είκοσι κιλά, παραθέτω μερικές σκέψεις σχετικά με το τρέξιμο και το αδυνάτισμα.



Τα περιττά κιλά δεν χάνονται σε μια νύχτα.
Η αναμενόμενη απώλεια βάρους για ένα άτομο 85 κιλών υπολογίζεται στο μισό κιλό την εβδομάδα, με μέτριας έντασης προσπάθεια. Αν το άτομο είναι βαρύτερο θα είναι και μεγαλύτερη η απώλεια βάρους και αντιστρόφως. Επομένως δεν χρειάζεται να ζυγίζεστε μετά από κάθε προπόνηση. Εντούτοις εάν επιθυμείτε να χάσετε 10 κιλά σε ένα μήνα, δοκιμάστε κανέναν μασαζοκορσέ, πίνοντας έξι φλιτζανάκια μαγικού καφέ ημερησίως και καλά κρασιά…  

Νηστικό αρκούδι δεν… τρέχει!
Ουδείς αμφισβητεί ότι η άσκηση πρέπει να συνοδεύεται από ισορροπημένη διατροφή. Κι όμως είναι συχνό το λάθος εξαντλητική προπόνηση να ακολουθείται από αυστηρή δίαιτα. Όμως το τρέξιμο, ως αερόβια άσκηση, απαιτεί καύσιμο και πιο συγκεκριμένα υδατάνθρακα. Χωρίς πρόσληψη υδατάνθρακα, ο οργανισμός στερείται ενέργειας κι έχει μειωμένη απόδοση κατά την άσκηση. Άρα μειωμένη απώλεια βάρους παρά την πείνα!

Ένας κουβάς ιδρώτας…
Η έντονη προπόνηση προκαλεί απώλεια σωματικού ύδατος, κυρίως μέσω της εφίδρωσης. Αυτό εντούτοις, δε σημαίνει ότι όσο περισσότερο ιδρώνεις τόσες περισσότερες θερμίδες καίς, αλλά προφανώς το αντίστροφο. Ειλικρινά εκνευρίζομαι όταν βλέπω διάφορους «γεματούληδες» να τρέχουν, για την εκάστοτε εποχή βαριά ντυμένοι, προκαλώντας την υπερβολική εφίδρωση του οργανισμού τους που πολλές φορές φτάνει στα όρια της αφυδάτωσης. Προφανέστατα ότι «χάνουν» σ’ εκείνη τη φάση, είναι τα υγρά, τα οποία ο οργανισμός θα επιζητήσει να αναπληρώσει. Επομένως, μάλλον βασανίζονται μάταια, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία τους, ειδικά αν αναλογιστούμε την απώλεια ηλεκτρολυτών κατά την εφίδρωση.

Αργό τρέξιμο… το θαυματουργόν;
Είναι γνωστό ότι το αργό τρέξιμο προάγει την καύση των λιπών, αλλά από αυτό το σημείο ξεκινά η μεγάλη σύγχυση, ως προς την προτεινόμενη ένταση της προπόνησης για την απώλεια βάρους. Διότι μπορεί σε χαμηλές ταχύτητες το μεγαλύτερο ποσοστό καταναλισκόμενων θερμίδων να προέρχεται από τη διάσπαση των λιπών, όμως οι συνολικά καταναλισκόμενες θερμίδες είναι πολύ λιγότερες απ’ αυτές κατά τη διάρκεια μιας γρηγορότερης προπόνησης. Επίσης, ακόμη και σε υψηλότερες ταχύτητες ένα ποσοστό της ενέργειας προέρχεται από τα λίπη και όχι μόνο από τη διάσπαση των υδατανθράκων. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι σύμφωνα με τη βασική αρχή για το αδυνάτισμα, θα πρέπει οι δαπανούμενες ημερήσιες θερμίδες να είναι περισσότερες των προσλαμβανόμενων. Προφανέστατα κάποιος που περπατάει για μισή ώρα θα «κάψει» λιγότερες θερμίδες, από εκείνον που θα τρέχει για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.

Κι αν κάποιος δεν είναι σε θέση να τρέξει λόγω πολλών περιττών κιλών;
Ας περπατήσει! Αλλά ακόμη και στο περπάτημα, υπάρχουν διάφορες εντάσεις… 
Από αυτήν του χαζέματος στις βιτρίνες, μέχρι το γρήγορο περπάτημα, ως πρόδρομο του χαλαρού τρεξίματος…
Είναι θέμα ατομικής επιλογής και δρομικού εγωισμού!

Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

Run Greece Patras-Το χαμόγελο των υπεραθλητών



Κάθε φορά πίσω από τη γραμμή της αφετηρίας βιώνω την  ίδια μικρή ιστορία. Με σχεδόν αυτοματοποιημένο τρόπο, λαμβάνει χώρα ενα δρομικό deja vu, ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου.
Με σφιγμένη καρδιά θα προσπαθήσω να βρώ μια γωνίτσα μέσα στην στοιβάδα των δρομέων γλιστρώντας ανάμεσα στο πλήθος. Θα αποφύγω να σταθώ πίσω από κάποιον ψηλότερό μου, αναζητώντας όσο δυνατόν καλύτερη θέα προς την εκκίνηση. Η ατμόσφαιρα μυρίζει ιδρώτα, θερμαντική αλοιφή κι ένα γαλάκτωμα αδημονίας με εκχύλισμα αβεβαιότητας. Κοιτάζω τα κορδόνια μου… Βρε λες να μην είναι καλά σφιγμένα; Σκύβω κι ελέγχω τους κόμπους. Παίρνω βαθιές ανάσες και κλείνω τα μάτια. Είμαι έτοιμος… Φωτιά στην άσφαλτο… Πάμε για ατομικό ρεκόρ; Για αρνητικό split..; Πάμε δυνατά… Είμαι έτοιμος… Είμαι;
Η απάντηση με το σύνθημα του αφέτη…

  
Λοιπόν, το εκπληκτικό με τους λαϊκούς αγώνες δρόμου είναι ότι ο καθένας έχει τη δυνατότητα να τους προσεγγίσει με όποιον τρόπο επιθυμεί.
 Σε μια μεγάλη διοργάνωση υψηλού επιπέδου, ο κάθε αθλητής γοητεύεται από την αίγλη της πρώτης θέσης ή έστω της συμμετοχής σε ένα μεγάλο τελικό… Θα αφιερώσει αμέτρητες ώρες προπόνησης και θα γράψει χιλιάδες χιλιόμετρα πολυετούς αφοσίωσης ακριβώς για να ζήσει μια υπέρτατη στιγμή. Με λίγη τύχη η συστηματική του δουλειά θα ανταμειφθεί, χωρίς εντούτοις να υπάρχει εγγύηση γι αυτό!
Σ’ ένα λαϊκό αγώνα δρόμου σίγουρα θα υπάρχουν και κάποιοι elite αθλητές που θα συναγωνιστούν για την πρωτιά, η πλειοψηφία όμως ημών των ερασιτεχνών, έχει την ευλογία να θριαμβεύει σε διάφορα πεδία. Και ειλικρινά έχω γνωρίσει διάφορους «υπεραθλητές» στις τάξεις μας…
Μπορούν να φέρουν σωσίβιο στη μέση χωρίς να είναι ναυαγοσώστες, η φουσκωτή κοιλίτσα να συντονίζεται με τ’ αργά μακρόσυρτα βήματα, το ανακουφιστικό κοίταγμα προς τα πίσω να πιστοποιεί ότι δεν είναι τελευταίοι, να φορούν οτιδήποτε θεωρούν αθλητικό πέραν ενός τζην παντελονιού, να περπατούν καταβεβλημένοι μετά από λίγα χιλιόμετρα, να πίνουν ένα μπουκάλι νερό σε κάθε σταθμό υδροδοσίας κι εντούτοις να τερματίζουν υπερήφανοι μια ώρα μετά την απονομή των νικητών…
Αλήθεια, ποιοι είναι αυτοί και γιατί αισθάνονται νικητές;
Είναι ο γεράκος που στην όγδοη δεκαετία της ζωής του αρνείται να ζήσει παρέα με τον κ. Αυτιά και μια σακούλα φάρμακα, αλλά και ο πιτσιρίκος στα σχολικά του χρόνια ανακαλύπτει το φυσικό ταλέντο της αντοχής και της ταχύτητας. Είναι εκείνος ο φίλος που κόβει το κάπνισμα κι αναπληρώνει το χαμένο χρόνο, αλλά κι εκείνη που ξαναγεννήθηκε σε ένα νέο σώμα, αφήνοντας στο παρελθόν είκοσι κιλά. Ο συναθλητής που σταδιακά επανέρχεται μετά από σοβαρό τραυματισμό, αλλά κι ο μπάρμπας που πριν ένα χρόνο «του βουλώσανε οι αρτηρίες». Η φίλη που χωρίς αυτοεκτίμηση κάποτε πάλευε με την κατάθλιψη, αλλά και οι χαρούμενες δρομικές παρέες ,όλων των ηλικιών, με τη φασαρία και τα καλαμπούρια τους. Αυτοί που τρέχουν μόνοι και σιωπηλοί, κυνηγώντας ένα ατομικό ρεκόρ, αλλά και αντρόγυνα που εναλλάξ σπρώχνουν το καροτσάκι του μωρού τους.
Υπάρχουν αυτοί οι δρομείς και σίγουρα τόσοι άλλοι, στους οποίους είναι ανέφικτο να αναφερθώ… Διότι ο καθένας έχει να παρουσιάσει τον προσωπικό του άθλο, την ιδιαίτερη ατομική του υπέρβαση! Κι εν κατακλείδι, τούτο μονάχα έχω να πώ:  
Tο χαμόγελο όλων αυτών κατά τον τερματισμό, είναι εφάμιλλο και σε ορισμένες περιπτώσεις μεγαλύτερο, αυτού των προβεβλημένων πρωταθλητών.
Προφανέστατα φέρουν το χαμόγελο του «υπεραθλητή»!

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2014

Αναφορά σε εναν running hippie!



«Ελάτε να δείτε είναι ο Τόνυ… Πάμε να του πετάξουμε πέτρες!»

  Συχνά έρχεται στο μυαλό μου η μορφή του, ειδικά όταν τρέχω στον επαρχιακό δρόμο μπροστά στο σπίτι μου. Τι κι αν έχουν κυριολεκτικά περάσει δεκαετίες από τότε…Ξεχασμένος από μια αλλοτινή εποχή μας έμεινε αμανάτι. Χίπικο παρουσιαστικό, μακριά μαλλιά και μούσια, βρώμικα χιλιομπαλωμένα ρούχα, μια γραφική φιγούρα που τραβάει αργά αργά το δρόμο της. Δεν έχω λόγο να  κρύψω, ότι όταν πρωτοδιάβασα για τη φύση του long run, η ανάμνηση του αναψοκοκκινισμένου Τόνυ να τρέχει με αργό και σταθερό ρυθμό, ήταν για μένα η πιο αντιπροσωπευτική απεικόνιση αυτού του είδους προπόνησης.
   Θυμάμαι τους γείτονες να μιλούν με θαυμασμό για το ότι μπορούσε να τρέξει από τη Χώρα μέχρι την Πισινή Θάλασσα και «οπίσω ξαναμανά», χωρίς να τον προβληματίζουν οι ανηφόρες αλλά και ο καυτός μεσημβρινός ήλιος. Διότι ο Τόνυ είχε κι αυτήν την συνήθεια στο τρέξιμό του: Ξεκινούσε την πορεία του όταν οι νοικοκυραίοι έστρωναν το μεσημεριανό τους τραπέζι.
   Έχω την αίσθηση ότι πρέπει να έτρεχε τη συγκεκριμένη διαδρομή των 21 χιλιομέτρων, σχεδόν καθημερινά. Δεν μπορώ να πώ ότι είχε κάποια ιδιαίτερη τεχνική, καθώς χτυπούσε τα χέρια του σαν πτερύγια και χαμήλωνε εξαιρετικά το κέντρο βάρους του σώματός του, λες και αναζητούσε μια αναπαυτική καθιστή στάση. Ποτέ δεν τον είχα δει να ανοίγει το ρυθμό του, κινούμενος υπομονετικά με μια ταχύτητα  γύρω στα 7,5 χιλιόμετρα την ώρα, όπως σήμερα υπολογίζω. Πάντως σου έδινε την αίσθηση ότι θα μπορούσε με άνεση να τρέχει για ώρες σε αυτό το τέμπο και φυσικά, ως δρομέας, αυτό δεν μου φαίνεται παράξενο πλέον…


    Η ιδιαιτερότητα όμως του Τόνυ δεν πρέπει να εστιάζεται στο γεγονός ότι έτρεχε στους χωμάτινους δρόμους του νησιού στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, γεγονός σπάνιο, ακόμα και στις μέρες μας, από μέρους των ιθαγενών τουριστοκυνηγών της κακιάς ώρας, αλλά στο ότι έφερε τον βαρύγδουπο τίτλο του «τρελλού του χωριού».
   Η αλήθεια είναι πως είχε αποκτήσει στη μετεφηβική του ηλικία τα προβληματάκια του, τα οποία μάλλον έθρεψε με περισσή σπουδή κατά τη διάρκεια των φοιτητικών χρόνων του στην Αμερική.  Και μολονότι πτυχιούχος οικονομολόγος, με μεγάλη πατρική περιουσία, προτίμησε να χαθεί στο λαβύρινθο του μυαλού, παραχωρώντας πεδίον δόξης λαμπρόν, στους συναδέλφους σε υπουργεία και εφορίες. Κι έτσι κάπως άρχισε να γράφει χιλιόμετρα… Υποψιάζομαι ότι η επαφή του με τα αμερικανικά πανεπιστήμια, που με συστηματικότητα προωθούν τον αθλητισμό σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, τον οδήγησε προς αυτή την έκφραση της διανοητικής του σύγχυσης, επιβεβαιώνοντας το λαϊκό ρηθέν «όποιος δεν έχει μυαλό, έχει ποδάρια!»
   Τα χρόνια πέρασαν και για κάποιο ανεξήγητο(!) λόγο ο Τόνυ απότομα σταμάτησε να τρέχει. Αγόρασε μια σακαράκα και πλέον ασχολείται με την ρακοσυλλεκτική τέχνη, θρέφοντας, συνάμα, μια ευδιάκριτη κοιλίτσα. Πέρυσι, σε κάποιο κυριακάτικο long run τον είδα από μακριά να με παρατηρεί αποσβολωμένος. Πήρα μια βαθειά ανάσα κι άνοιξα το διασκελισμό μου προσπαθώντας να τον αποφύγω. Διότι ένας άνθρωπος σιωπηλός και αντικοινωνικά μοναχικός, πάντα σου προκαλεί ανησυχία, όσο κι αν ξέρεις ότι δεν έχει βλάψει κανέναν στο παρελθόν. Κι εκεί που μόλις τον είχα προσπεράσει, άκουσα για πρώτη φορά στη ζωή μου την απόκοσμη βραχνή φωνή του…
«Τρέχεις;»
«Ναι τρέχω!», απάντησα και τον είδα να σκύβει το κεφάλι…